Co to jest VPS? Jak działa? Czym się różni i kiedy warto go wybrać? 14 rzeczy, na które warto zwrócić uwagę i TOP 5 propozycji serwerów VPS (Kwiecień 2024).
Spis treści
Serwer VPS to często wybierane rozwiązanie przez osoby, którym przestaje wystarczać współdzielony hosting stron WWW. Jest to serwer, który daje dużo więcej możliwości od standardowego hostingu, ale też niesie ze sobą dużo więcej odpowiedzialności i obowiązków.
Czym w praktyce są serwery VPS i dla kogo są przeznaczone? Jak działają? Jak wybrać najlepszy VPS i na co uważać?
Co to jest VPS i jak działa?
VPS (ang. Virtual Private Server) – wirtualny serwer prywatny. Wydzielona z wykorzystaniem wirtualizacji i odizolowana część fizycznego serwera oferująca niezależne środowisko i gwarancję niektórych jego zasobów.
Tak jak hosting stron WWW (hosting współdzielony) przeznaczony jest głównie do usług związanych ze stronami internetowymi (strony WWW, bazy danych, poczta e-mail), natomiast serwer VPS może służyć także innym celom i projektom, niezwiązanym ze stronami czy pocztą e-mail (np. serwer gier czy innych usług).
VPS jest w praktyce odizolowaną częścią serwera z osobnym systemem i środowiskiem, którym możemy dowolnie zarządzać.
W przypadku większości usług VPS, zasoby takie jak procesor (CPU), pamięć (RAM) czy dysk są gwarantowane i mamy jako użytkownik do nich pełen dostęp (choć w niektórych przypadkach z limitami). Inne z udostępnionych zasobów najczęściej są współdzielone z pozostałymi użytkownikami serwera fizycznego (np. przepustowość łącza internetowego).
Szukasz serwera VPS i nie masz czasu czytać?
Mini ranking 5 najlepszych VPS w Polsce
Kwiecień 2024
Gdzie kupić VPS? Jaki tani VPS wybrać? Poniżej szybkie zestawienie ofert. Najlepsze polecane serwery VPS w Polsce.
Lider VPS w Polsce
Webh
Polecane pakiety:
KVM Mini, KVM Pro, Windows VPS
1-16 vCPU (min. 3,0 GHz), 2-64 GB RAM (DDR4 ECC REG), 50-2000 GB SSD NVMe, Bez limitu transferu, Kopie co 1 godzinę trzymane przez 21 dni, Polska lokalizacja, SLA 99,9%, Dostep root, Konsola ratunkowa, Instalacja z ISO, Skalowalność.
Trzy rodzaje serwerów VPS
cyber_Folks
Polecane pakiety:
VPS root, VPS zarządzany, VPS Windows
Wirtualizacja KVM, Szybkie dyski SSD (ok. 95 tys. IOPS) w RAID10, Rozszerzony antyDDoS, Backup do 28 dni i aktywacja w ok. 5 minut od zaksięgowania wpłaty.
Tanie VPS
Cal.pl
Polecane pakiety:
VPS Mini, Start, Extra, Pro
Wirtualizacja VMware5, 40-160 GB powierzchni, 1-4 CPU, 2-8 GB RAM, backup FTP, 5 lokalizacji do wyboru (Polska, Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Czechy, Włochy).
Zarządzane, wydajne VPS
LH.pl
Polecane pakiety:
Cloud Server, E-commerce Cloud
Wydajne pakiety na najszybszych dyskach SSD NVMe, Backup 7 dni w niezależnej lokalizacji, Support i monitoring 24/7, SLA 99,5% i Panel Direct Admin.
Serwery Wirtualne SSD i HDD
SeoHost
Polecane pakiety:
VPS SSD, VPS HDD
1-2 vCPU, od 512 MB do 4 GB RAM, 25 do 400 GB powierzchni HDD lub SSD, Polska lokalizacja, Anty DDoS, Darmowy serwer DNS, Dostep root.
VPS a hosting współdzielony i serwer dedykowany
Wirtualne serwery prywatne (VPS) to jedno z głównych rozwiązań udostępnianych na potrzeby uruchomienia stron WWW, usług czy aplikacji internetowych przez firmy hostingowe. Opis wszystkich znajdziesz w poradniku: Co to jest hosting i serwer?
Poniżej tabelka, pokazująca najważniejsze różnice między serwerem VPS a hostingiem współdzielonym i serwerami dedykowanymi:
| Hosting współdzielony | VPS | Serwer dedykowany | |
|---|---|---|---|
| Samodzielny wybór i konfiguracja systemu | Nie | Tak | Tak |
| Możliwość instalacji niestandardowego oprogramowania | Ograniczona | Tak | Tak |
| Wymagana wiedza administracyjna | Nie | Tak | Tak |
| Gwarancja zasobów | Nie | Tak | Tak |
| Możliwość skalowania zasobów | Tak | Zazwyczaj tak | Zazwyczaj nie |
| Cena | Niska | Średnia | Wysoka |
Dla kogo VPS? Serwer VPS jest więc pośrednim rozwiązaniem, dla projektów, w których hosting współdzielony przestaje być wystarczający, a serwer dedykowany to za dużo. To rozwiązanie dla osób, dla których zasoby oferowane przez hosting współdzielony (CPU, RAM itd.) przestają być wystarczające lub które wymagają niestandardowej konfiguracji oprogramowania niedostępnej w usługach hostingu shared.
Typy serwerów: VPS zarządzany i zwykły
Wśród ofert VPS na rynku możemy spotkać się z dwoma rozwiązaniami: zwykłym/standardowym serwerem VPS (zwanym czasami VPS root) i serwerem VPS zarządzanym. Czym się różnią?
Serwer VPS standardowy (root)
Serwer VPS root to standardowa usługa serwera wirtualnego, w której przy uruchamianiu wybieramy system operacyjny i po jego instalacji i uruchomieniu otrzymujemy dostęp do serwera za pośrednictwem linii poleceń i SSH.
Cała konfiguracja serwera VPS (instalacja niezbędnego oprogramowania), jego konfiguracja (wszystkie ustawienia), zabezpieczenie (firewall, kopie zapasowe) czy późniejsze utrzymanie (aktualizacje itd.) jest już po stronie klienta.
Hostingodawca zapewnia jedynie poprawne działanie maszyny w ramach zasobów, które gwarantuje i udostępnia (procesor, pamięć, łącze internetowe) – cała reszta (usługi i oprogramowanie na serwerze) jest już po stronie wynajmującego serwer.
Na takim serwerze możemy uruchomić np. serwer gier (np. Minecraft), TeamSpeak, własny VPN, wewnętrzny CRM, serwer kopii zapasowych danych, Nextcloud czy bazy danych. Czasami serwery VPS oferowane są także jako VPS Windows (serwer VPS z licencją na system Windows).
Serwer VPS zarządzany
W przypadku usługi VPS zarządzanej przez hostingodawca sprawa wygląda inaczej. Są to de facto dwie usługi w jednym: serwer VPS i usługa administracji serwerem.
W ramach VPS zarządzanego to hostingodawca po ustaleniu z nami szczegółów (lub wybraniu gotowej oferty) konfiguruje, ustawia, zabezpiecza i administruje serwerem, dostarczają nam gotowe działające usługi, których oczekujemy.
Często tego typu usługi działają podobnie do hostingu stron WWW (współdzielonego) – w ramach opłaty na VPS oprócz serwera i administracji czasem jest też licencja na uruchomienie panelu zarządzania usługami WWW (np. cPanel czy DirectAdmin), a od strony klienta obsługa nie różni się niczym od obsługi standardowego hostingu.
Dla kogo VPS zarządzany (managed)? To dobre rozwiązanie do osób, których wymagania wykraczają już poza ofert standardowego hostingu współdzielonego, ale jednak nie mają wiedzy administracyjnej, pozwalającej na samodzielną konfigurację i utrzymanie usług.
Niektóre firmy oferują też usługę pośrednią – administrację serwerami. To dodatkowa usługa, oferowana w ramach stałej opłaty (z limitem godzin w miesiącu do wykorzystania) i opcją dokupienia dodatkowych godzin pracy administratora.
Jak wybrać serwer VPS?
Aspektów, na które warto zwrócić uwagę, wybierając własny wirtualny serwer prywatny (VPS) jest wiele. Poszczególne parametry, zasoby i funkcje (lub ich brak) rzutują na wydajność serwera oraz jego niezawodność i bezpieczeństwo.
Poniżej lista 14 rzeczy, na które warto zwrócić szczególną uwagę wybierając VPS. Wybierz serwer VPS (virtual private server), który będzie odpowiedni dla Ciebie i Twoich wymagań.
1. Procesor
Procesor (CPU) to serce serwera VPS, dostarczające mocy obliczeniowej do wszystkich niezbędnych operacji. Im większa moc obliczeniowa, tym szybsze działanie stron WWW czy aplikacji na serwerze.
Hostingi oferujące serwery VPS przedstawiają procesor w ofercie na kilka sposobów:
- w formie procentów (np. 200% CPU lub vCPU)
- w formie liczby rdzeni (np. 3 rdzenie / CPU / vCore)
- w formie liczby rdzeni i ich taktowania (np. 2 x 2.4 GHz)
Ostatecznie i tak zawsze polecam wczytanie się w specyfikację lub szczegółowe informacje, aby sprawdzić ile dokładnie mocy CPU będzie nam przydzielone w ramach wirtualnego serwera prywatnego.
Absolutne minimum do uruchomienia prostych usług WWW niewymagających dużej mocy obliczeniowej to 1-2 CPU/vCPU/GHz.
2. RAM
Pamięć działa na podobnej zasadzie co procesor – im jej więcej, tym szybsze działanie serwera VPS i uruchomionych na nim usług. Więcej pamięci pozwala na przetwarzanie przez serwer większej ilości danych czy procesów w tym samym czasie, czy szybszy dostęp do danych zapisanych w pamięci.
Zalecane minimum dla usług, które nie wymagają dużej mocy obliczeniowej to 1-2 GB RAM na serwerze VPS.
3. Dysk
Od mocy obliczeniowej reprezentowanej przez procesor i RAM, niemniej ważna jest kwestia dysku używanego na serwerze VPS.
Oczywistą sprawą jest pojemność. Warto tak dobrać pojemność, aby starczyła ona dla naszych wszystkich danych stron, aplikacji czy usług internetowych, które będziemy uruchamiać na serwerze VPS.
W przeciwieństwie jednak do hostingu współdzielonego często na serwerach VPS powierzchnia dysku nie będzie w całości dostępna dla naszych danych. Część dostępnej powierzchni (nawet kilka GB) może zajmować system operacyjny oraz zainstalowane usługi i oprogramowanie (np. oprogramowanie serwerowe Apache/Nginx/LiteSpeed, system baz danych MySQL itd.). Należy o tym pamiętać, dobierając dysk serwera VPS o odpowiednio większej powierzchni.
Niektóre hostingi mogą oferować VPS bez limitu pojemności. Nie daj się jednak zwieść i uważaj na gwiazdki, informacje drobnym druczkiem czy niekorzystne zapisy w regulaminie. Nie ma dysków bez limitu pojemności, a firmy hostingowe to nie organizacje charytatywne – w takich ofertach zawsze jest jakiś haczyk.
Oprócz pojemności warto jeszcze zwrócić uwagę na kilka kwestii dot. dysku na serwerze wirtualnym VPS:
- Typ dysku – Najszybszym i najwydajniejszym rozwiązaniem są dyski SSD NVMe (nawet do 11x szybsze od SSD). Standardowo VPS-y wyposażone są w „zwykłe” dyski SSD, ale można spotkać także oferty oparte o dysku typu HDD (najwolniejsze). Podobnie jak w komputerach osobistych, tak i na serwerach VPS warto postawić na szybkość dysków – zarówno jeśli chodzi o prędkość odczytu i zapisu danych, jak i czas dostępu do nich. Warto postawić na serwer wirtualny działający na dyskach SSD NVMe.
- RAID – jest to połączenie co najmniej dwóch dysków w jedną macierz, która zwiększa odporność na utratę danych w wyniku awarii jednego z dysków, oraz zwiększa prędkość transmisji danych. Rekomendowanym rozwiązaniem w tym zakresie jest RAID 10.
- Ograniczenie i limity – niektóre hostingi VPS limitują dostęp do dysku, ograniczając IOPS (prędkość operacji odczytu/zapisu danych an sekundę) lub wprost prędkość odczytu, lub zapisu na dysku. Unikałbym raczej ofert z takimi limitami.
Szybkość/wydajność dysku na serwerze VPS możesz przetestować za pomocą narzędzia dd uruchamianego z linii poleceń – pisałem o nim artykule: Jak przetestować hosting? Sprawdź szybkość i wydajność hostingu
A więcej o kwestii dysków przeczytasz w artykule nt. dysków i hostingu SSD.
4. Lokalizacja
Lokalizacja serwera VPS ma znaczenie. Im bliżej będzie on użytkowników końcowych, którzy będą korzystali z uruchomionych na nim usług (np. stron WWW), tym szybciej będzie działał. A szybkość działania ma znaczenie m.in. dla SEO czy doświadczeń użytkowników.
Najlepiej, gdy serwer będzie w tym samym kraju. Ewentualnie w kraju ościennym na tym samym kontynencie. Badanie lokalizacji stron pokazuje też, że 65% Polaków preferuje, aby strony, które odwiedzają zlokalizowane były w Polsce.
No i na koniec ważna informacja: To, że firma jest z Polski, nie oznacza, że oferuje serwery VPS w Polsce. Często firmy wynajmują miejsce pod serwery w dużych serwerowniach oddalonych od siedziby firmy. Niektóre z hostingów oferują przy zakupie wybór wśród kilku lokalizacji serwera na świecie.
Szczegółowo opisałem temat w poradniku: Hosting w Polsce czy za granicą? 6 kwestii, które musisz wziąć pod uwagę
5. Łącze
Serwer VPS podobnie jak każdy inny komputer podłączony do internetu ma jakieś łącze internetowe, które ma określoną maksymalną prędkość pobierania (download) i wysyłania (upload).
Niektóre firmy hostingowe podają wprost jakie łącze przypisane jest do serwera VPS, a inne nie, ale warto tej informacji poszukać w ofercie lub o nią dopytać.
Trzeba jednak w tym wypadku pamiętać, że najczęściej sprzedawcy serwerów VPS nie dają gwarancji przepustowości łącza, więc będziemy je współdzielić z innymi klientami hostingu.
W kwestii łącza zalecane minimum to 100 Mb/s. Jeśli jednak na serwerze VPS będziemy hostowali stronę z dużymi plikami do pobrania czy po prostu większe pliki, które będą często pobierane, warto, aby było to min. 250 Mb/s.
6. Transfer
Pisząc o łączu, nie można pominąć kwestii limitów transferu. Podobnie jak na hostingu współdzielonym, tak i w ofercie VPS możemy spotkać się z dwoma opcjami:
- Oferta z limitem transferu (np. w skali miesiąca czy roku)
- VPS z transferem bez limitu
Jeśli korzystamy z oferty z limitem – należy dobrze dobrać plan, aby limit transferu nie wyczerpał się w trakcie miesiąca. W przypadku ofert nielimitowanych – warto upewnić się wcześniej czy w regulaminie lub na stronie ze specyfikacją nie ma jednak jakichś ukrytych limitów w tym zakresie.
7. Rodzaj wirtualizacji
Ważnym elementem oferty usług VPS jest rodzaj wirtualizacji samego serwera. Ma ona wpływ na stabilność, bezpieczeństwo, izolację od pozostałych klientów, a także możliwości systemu zainstalowanego na serwerze.
W ofertach możemy spotkać się z serwerami VPS opartymi o:
- pełną wirtualizację sprzętową
- parawirtualizację
- kontenery
W praktyce najczęściej stosowane rozwiązania to OpenVZ (wirtualizacja na poziomie systemu operacyjnego) i KVM (pełna wirtualizacja).
Zdecydowanie polecam wybór serwera VPS opartego o pełną wirtualizację sprzętową (KVM, Xen HV, VMware itd.). Jest to pod względem funkcjonalności usługa najbardziej zbliżona do serwerów dedykowanych, która umożliwia m.in. instalację dowolnego systemu (Linux, FreeBSD, Windows), dowolną konfigurację oprogramowania i bardzo dobrą izolację poszczególnych serwerów VPS na maszynie.
8. Backup
Niektóre oferty serwerów VPS zawierają kopię zapasową serwera w cenie. W innych jest to dodatkowo płatna usługa. A w jeszcze innych hostingach o backup trzeba zadbać samodzielnie.
W przypadku serwerów VPS usługa backupu wygląda najczęściej inaczej niż na hostingu współdzielonym. Tutaj nie są wykonywane kopie naszych plików, maili czy baz danych, a snapshoty, czyli migawki z obrazem całego systemu operacyjnego i stanu naszego VPS-a na moment wykonywania kopii.
Wybierając usługę, polecam sprawdzić:
- Czy hosting oferuje backup? Dobrze, gdyby oferował, a jeśli nie, to będziemy musieli zadbać o to samemu.
- Jak często wykonywane są kopie? Zalecane minimum to co 24h.
- Jak długo są przechowywane? Im dłużej, tym lepiej. Polecam minimum 7 dni.
- Jak wygląda ich odzyskiwanie? Czy jest opcja samodzielnego przywrócenia backupu serwera w panelu?
No i przy okazji przypominam, że automatyczne kopie oferowane przez hosting nie zwalniają nas z obowiązku samodzielnego wykonywania kopii raz na jakiś czas i trzymania ich poza hostingiem VPS. Raz na jakiś czas zdążają się duże awarie skutkujące utratą danych – w tym tych z kopii zapasowych.
9. SLA
SLA (Service Level Agreement) to zobowiązanie się firmy hostingowej do utrzymania nieprzerwanego działania serwera (uptime). W przypadku VPS chodzi oczywiście o działanie samej maszyny (prąd, podzespoły, łącze internetowe), a nie uruchomionych na niej usług, którymi zarządzamy samodzielnie.
SLA podawane jest jako wartość procentowa i zazwyczaj mieści się w przedziale 99,00% – 99,99%.
Polecane przeze mnie minimum to 99,95%, co odpowiada maksymalnej niedostępności serwera przez 21,56 minut w skali miesiąca i 4,38 godziny w skali roku.
SLA może być podawane w skali miesiąca lub roku. Warto sprawdzić jak wygląda w hostingu oraz co się dzieje w przypadku, gdy wartości zostaną przekroczone. Szczegóły znajdują się zazwyczaj w regulaminie usługi VPS lub osobnym dokumencie SLA.
10. Adresy IP
Uruchamiając własny serwer VPS, najczęściej otrzymujemy od firmy hostingowej jeden adres IP (IPv4). Często jednak na potrzeby różnych usług czy zastosowań, niezbędne będzie wykupienie dodatkowych adresów IP w wersji 4.
Warto sprawdzić w ofercie hostingu, jaki jest koszt i warunki wykupienia dodatkowych adresów IP. Najczęściej dodatkowe adresy wykupujemy z płatnością miesięczną, a niektóre firmy pobierają dodatków opłatę za uruchomienie takiej usługi (przydzielenie adresu lub klasy).
11. Panel
Kupując serwer VPS każdy klient otrzymuje zazwyczaj dostęp do 2 rzeczy: do panelu zarządzania serwerem (często połączonym z panelem klienta) i dane logowania bezpośrednio do serwera po SSH.
Trzeba pamiętać, że panel zarządzania serwerem to nie to samo co np. Direct Admin czy cPanel udostępniany przez hostingi współdzielone (lub VPS zarządzany). Mowa o panelu do zarządzania samą maszyną, a nie usługami typu domeny, e-mail, konta FTP czy bazy danych MySQL.
Warto, aby był on jak najbardziej użyteczny, aby nie było potrzeby kontaktować się z supportem w przypadku chęci wprowadzenia zmian.
Funkcje, na które szczególnie warto zwrócić uwagę w panelu zarządzania serwerem VPS:
- szeroki wybór dostępnych systemów operacyjnych
- możliwość wgrania własnego obrazu systemu ISO
- możliwość samodzielnego uruchamiania, wyłączenia i restartu serwera
- statystyki zużycia zasobów serwera (łącze, dysk, CPU, RAM, IOPS)
- VNC (konsola dostępowa przez przeglądarkę)
- możliwość tworzenia i przywracania snapshotów na żądanie
- zarządzanie kluczami SSH
Poza tym dobrze, gdyby dostęp do panelu zabezpieczony był za pomocą dwuskładnikowego logowania (2FA).
W niektórych firmach istnieje dodatkowo możliwość wykupienia wraz z serwerem licencji na oprogramowanie do zarządzania serwerem WWW (takie jak wspomniany wcześniej Direct Admin, cPanel czy ISPmanager).
12. Elastyczność i skalowanie
Elementem oferty hostingowej serwerów VPS, na który warto zwrócić uwagę przed kupnem, jest elastyczność oferty i skalowanie serwera. Co mam na myśli?
Często z czasem nasze potrzeby, jeśli chodzi o zasoby (powierzchnia dysku, CPU, RAM), będą rosły. W przypadku hostingu współdzielonego spraw jest prosta, bo zasoby można zwiększyć łatwo, przechodząc na wyższy plan, ale w przypadku serwerów VPS często nie jest już tak prosto.
Polecam sprawdzić zawczasu, już na etapie wyboru ofert jak będzie wyglądała kwestia zwiększenia zasobów serwera i jakie możliwości w tym zakresie oferuje firma hostingowa.
Warto pamiętać, że zmiana dostępnych zasobów będzie najczęściej wiązała się z restartem serwera VPS.
13. Support
Od kwestii technicznych, niemniej ważna jest pomoc firmy hostingowej oferującej VPS. Biuro obsługi klienta to element oferty, który rzadko jest weryfikowany przed zakupem, a jednak szybka i fachowa pomoc jest krytycznie ważna w przypadku awarii czy problemów, gdzie liczy się czas reakcji i samo działanie.
Polecam sprawdzić przed zakupem:
- jakie formy kontaktu są dostępne (e-mail, formularz, telefon, czat itd.)
- w jakich godzinach pracuje support (szczególnie w weekendy, w nocy itd.)
Dobrym pomysłem będzie wysłanie kilku zapytań przed zakupem i zaraz po zakupie, aby dowiedzieć się jak w praktyce działa support hostingu.
14. Rozliczenia
Na rynku hostingowym można spotkać dwa rodzaje podejść do rozliczeń za serwery VPS:
- Rozliczenia miesięczne – opłacamy hosting VPS na minimum 1 miesiąc (lub dłużej) z góry i na taki czas mamy dostępny serwer. Ważność możemy przedłużyć, opłacając usługę na kolejny okres przed końcem ważności.
- Rozliczenia za czas użytkowania – zasilamy konto prepaid w firmie hostingowej (w panelu klienta), a następnie kupujemy VPS, który rozliczany jest minutowo (lub jako VPS na godziny). W każdej chwili możemy zmienić parametry serwera czy zrezygnować z niego, a zapłacimy wyłącznie a faktycznie wykorzystanie zasobów i czasu, w jakim z nich korzystaliśmy.
Oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy, więc warto wybrać hosting, który ma system rozliczeń, który będzie odpowiadał nam jako klientom w danym przypadku.
I to na tyle. Liczę, że udało mi się odpowiedzieć w tym poradniku na najczęściej zadawane pytania dotyczące serwerów wirtualnych VPS oraz wiesz, czy potrzebujesz serwera VPS i na co zawrócić szczególną uwagę dokonując wyboru.