Co to jest FTP? Jak działa serwer FTP? Konfigurowanie, korzystanie, dostęp i programy do FTP + jak korzystać bezpiecznie.
Spis treści
Jednym z kanałów komunikacji komputerów z serwerem i umieszczonymi na nim zasobami jest protokół FTP. Choć jego początki sięgają 1971 roku, to jednak od tego czasu znacznie ewoluował i obecnie uznawany jest za jeden z fundamentów tego, jak wygląda obecny internet. W tym tekście sprawdziliśmy, czym jest i jak działa serwer FTP. Dowiedz się, na czym polega jego konfiguracja oraz jak go poprawnie używać.
Co to jest serwer FTP? Definicja
FTP (ang. File Transfer Protocol) to nieszyfrowany protokół komunikacyjny wykorzystujący komunikację TCP/IP, pozwalający na obustronny transfer plików między serwerem FTP (hostingiem) a klientem za pomocą sieci Internet.
Przez lata FTP ewoluował i obecnie najczęściej wykorzystywany jest do transferu plików w serwisach internetowych oraz, czyli podczas przesyłania plików na serwer / hosting.
Protokół FTP określa się zbiorem reguł i wytycznych, które następnie wykorzystują komputery znajdujące się w obrębie sieci. Dzięki jego zastosowaniu możliwa jest komunikacja między nimi. Spis reguł dotyczy m.in.: rodzaju danych możliwych do przesłania przez protokół, określonych poleceń oraz sposobu potwierdzenia zwrotnego ich otrzymania i realizacji pomiędzy urządzeniami. Choć FTP jest znacznie mniej rozpoznawalnym protokołem niż HTTP, to jednak obecnie znaczna część witryn internetowych nie funkcjonowałaby, gdyby jego zabrakło.
Jakie możliwości daje używanie serwerów FTP?
Dostęp do serwera FTP umożliwia m.in.: edycję plików źródłowych serwisów internetowych, a także zarządzanie nimi. Ponadto dostęp do serwera daje dodatkowe możliwości, z których możesz skorzystać jako administrator lub właściciel danej strony internetowej. Z jego poziomu możesz m.in.:
- konfigurować przekierowania adresów stron internetowych (adresów URL) w pliku .htaccess;
- stworzyć kopię zapasową zasobów serwisu na komputer lub inne urządzenie;
- modyfikować kod strony, wygląd oraz szablon strony;
- zarządzać plikami, w tym m.in.: robots.txt, sitemap.xml, które mają bezpośredni wpływ na SEO i pozycjonowanie witryny.
To podstawowe korzyści, które daje ci dostęp do serwera FTP. Jak widzisz, ma on duży wpływ zarządzanie stroną internetową poprzez wgrywanie zasobów w postaci plików.
Konfigurowanie serwera FTP
Skorzystanie z potencjału serwera FTP możliwe jest po jego konfiguracji i otrzymaniu dostępu. Do realizacji tego zadania potrzebujesz określonych danych, dzięki którym połączysz się z serwerem. Przede wszystkim są to:
- adres serwera FTP;
- hasło;
- login użytkownika FTP;
- obsługiwany port (jako domyślny ustawia się 21).
Dane te znajdziesz bezpośrednio w panelu administracyjnym serwera. Musisz odszukać zakładkę o nazwie „FTP” lub „Serwer FTP” i tam powinny znajdować się te dane. Jeżeli masz z tym trudności, to warto cofnąć się w skrzynce mailowej do wiadomości powitalnej od dostawcy hostingu. Bardzo często umieszcza się w nich dane do logowania do serwera FTP. Gdy ten sposób także zawiedzie, optymalnym wyborem będzie bezpośredni kontakt z zespołem CC dostawcy usługi.
Co w sytuacji, gdy nie masz utworzonego konta FTP?
Może dojść do sytuacji, w której chcesz skorzystać z możliwości serwera FTP, ale nie masz jeszcze utworzonego konta. W tym celu należy wejść w panel administracyjny serwera, na którym posiadamy pliki strony internetowej. Kolejnym krokiem jest przejście do dedykowanej zakładki FTP oraz wybranie opcji utworzenia konta. Zwróć uwagę na to, aby zapewnić sobie uprawnienia jednocześnie do odczytu oraz wykonywania zapisów na serwerze. Po przejściu przez proces rejestracyjny, otrzymasz dostęp do zarządzania serwerem FTP.
Mam konto FTP i chcę zmienić hasło
Postępowanie w sytuacji, gdy chcesz zmienić hasło do utworzonego historycznie konta, jest bardzo podobne. Wówczas w zakładce dotyczącej serwera FTP wybierz opcję edycji istniejącego konta, a także zmień obowiązujące hasło lub je nadpisz. Ostatnim krokiem jest zapisanie nowych danych do logowania i korzystanie z potencjału serwera FTP.
Czy można stworzyć więcej niż jedno konto FTP?
Administrator może stworzyć więcej niż jedno konto. Oznacza to, że poszczególne osoby mogą mieć własne dostępy do wybranego folderu, a także określone możliwości wprowadzania modyfikacji na stronie internetowej. Przydaje się to wtedy, gdy więcej niż jedna osoba odpowiada za wgrywanie plików, czy wdrażanie zmian.
Dostęp do serwera za pośrednictwem przeglądarki internetowej
Istnieje kilka sposobów otrzymania dostępów do serwera FTP i transferowania plików pomiędzy nim a klientem. Jednym z nich jest skorzystanie z przeglądarki internetowej. Choć nie każda przeglądarka obsługuje domyślnie FTP, to niektóre nadal to robią. Wówczas w pasku adresu URL wpisz adres serwera, ale zmień jego prefiks na ftp. Takie działanie powinno przekierować cię bezpośrednio do serwera lub formularza logowania, jeżeli jest on zabezpieczony hasłem. Jeżeli tak jest, to w adresie serwera możesz od razu podać login i hasło.
Przykład 1. Podanie adresu niezabezpieczonego serwera
ftp://login@nazwatwojegoserwera.plPrzykład 2. Podanie adresu zabezpieczonego serwera
ftp://login:haslo@nazwatwojegoserwera.plZobacz też: Jak połączyć się z FTP w Windows 10 i 11? Instrukcja
Dostęp do serwera za pośrednictwem dedykowanych programów
Zalecaną alternatywą pozostaje skorzystanie z programów do łączenia z serwerem FTP. W tym celu na urządzeniu instaluje się program, za pomocą którego można zarządzać zasobami umieszczonymi na serwerze. Warto zwrócić uwagę na to, że czasami wymagają go agencje SEO, ponieważ bez niego trudno o optymalne poprowadzenie kampanii marketingowej w tym zakresie.
Wybrane programy do łączenia się z serwerem FTP na Windows, macOS i Linux to m.in.:
Korzystanie z programów polega na ich instalacji na urządzeniu, a także w panelu ustawień połączenia z wybraną stroną internetową. W programie podaje się dane użytkownika FTP, w tym login, adres serwera, tryb logowania oraz hasło. Po pomyślnej weryfikacji otrzymujesz dostęp do zasobów.
Potencjał szyfrowania
Protokół FTP ma już swoje lata i nie zapewnia użytkownikom wystarczającej ochrony. Pod tym kątem nie szyfruje przesyłanych czy pobieranych plików, ani danych dostępowych (loginu i hasła), dlatego rekomenduje się korzystanie z rozszerzonych protokołów FTPs, SFTP lub SSH. Korzystanie z podstawowej wersji FTP zwiększa ryzyko dostania się poufnych informacji w niepowołane ręce.
Jak używać serwera FTP?
Korzystanie z serwera FTP jest dość intuicyjne. Jeżeli pomyślnie przejdziesz przez proces konfiguracji i logowania się, to otrzymujesz dostęp do zasobów. W zależności od tego, jakie uprawnienia nadał ci administrator lub nadałeś je sobie sam, możesz:
- odczytywać pliki;
- modyfikować pliki;
- usuwać zasoby;
- przenosić;
- załączać nowe pliki.
Zakres wykorzystywanie serwera FTP dostosuj do swoich aktualnych potrzeb. Pamiętaj o tym, że zmiany na tym poziomie mogą wpłynąć na wydajność i bezpieczeństwo serwisu internetowego, a także na ranking strony pod kątem pozycjonowania SEO.