Edytory kodu HTML, PHP itd. (darmowe i płatne)

Jaki edytor kodu wybrać? Poznaj 10 najlepszych edytorów oraz zaawansowanych IDE. Sprawdzą się przy pracy nad dużymi projektami, jak i podczas kodowania na własny użytek.

Na rynku nie brak zarówno płatnych, jak i darmowych edytorów kodu w różnych językach. Niektóre są bardzo proste, a inne to rozbudowane i zintegrowane środowisko programistyczne (IDE). Nie wszystkie sprawdzą się w przypadku większych projektów, a na niektórych możesz pracować nawet za darmo hobbystycznie. Które narzędzie jest zatem najlepsze i łatwo dopasujesz je do swoich potrzeb? Poznaj moje zestawienie 10 darmowych i płatnych edytorów oraz IDE, które Cię nie rozczarują.

1. Visual Studio Code (VS Code)

Visual Studio Code (VS Code) jest jednym z najczęściej używanych edytorów kodów na świecie. Należy do Microsoftu i jest przez niego stale rozwijany. Dostęp do niego jest całkowicie darmowy, bo działa na licencji typu open source. Ma formę oprogramowania instalowanego bezpośrednio na dysku komputera. Z powodzeniem używać go możesz na urządzeniach z systemami Windows, Linux oraz macOS.

Jak przystało na czołowy edytor, pozwala na obsługę rozmaitych języków programowania. Domyślnie wspiera:

• JavaScript,
• HTML,
• TypeScript.

Dzięki łatwym do wdrożenia rozszerzeniom możesz jednak dostosować go również do PHP, C++, Java czy Python. Ma bardzo rozbudowany sklep z pluginami, które dodasz zaledwie kilkoma kliknięciami. Zintegrujesz go z GitHubem i skorzystasz z inteligentnych podpowiedzi oferowanych przez system IntelliSense.

Bez wątpienia atutem Visual Studio Code jest bardzo przyjemny dla oka wygląd. Oferuje oczywiście kolorowanie składni, ale na tym lista jego atutów się nie kończy. Interfejs jest nowoczesny i intuicyjny. Boczny panel został dobrze przemyślany, a terminal i edytor kodu są czytelne i duże. Dodatkowo podział ekranu usprawnia pracę. Umożliwia tworzenie gałęzi i przeglądanie historii zmian bez wychodzenia z platformy. Jest w stanie zapewnić Ci również podgląd na żywo, ale wymaga to użycia odpowiedniego pluginu.

To narzędzie, które nie ma żadnych poważniejszych wad, o ile odpowiada Ci jego profil działania. Za minus można uznać bowiem np. brak domyślnej obsługi wielu języków czy konieczność wdrażania niektórych funkcji za pomocą wtyczek. Niektórym nie spodoba się również to, że przez rozszerzenia VS Code staje się stosunkowo ciężki. Nadal jednak pozostaje liderem w swojej lidze, za którego nie trzeba nawet płacić.

2. Cursor

Cursor w znacznej mierze bazuje na VS Code, korzystając z jego otwartej licencji. Dzięki temu zapewnia dostęp do bardzo podobnej palety rozbudowanych funkcji. Pozwala na obsługę takich języków, jak m.in. PHP, JavaScript, Python, Java czy CSS. W przypadku korzystania z niektórych natomiast może wystąpić konieczność dodania odpowiednich integracji. Proces ten nie stanowi jednak większego problemu.

Program jest dostępny w angielskiej wersji językowej. Jego głównym atutem jest to, że dysponuje dość rozbudowanym narzędziem opartym na sztucznej inteligencji. AI może pomóc Ci np. w:

• generowaniu kodu,
• nanoszeniu poprawek w skryptach,
• wyszukiwaniu błędów,
• automatycznym uzupełnianiu kodu,
• tłumaczeniu na inne języki.

Cursor nie ma formy przeglądarkowej. Jest programem pobieranym na dysk komputera. Współpracuje zarówno z systemami Windows, jak i Linux czy macOS. Wygląda bardzo podobnie do VS Code, co działa na jego korzyść. Jest łatwy w obsłudze, wydajny i przyjemny w użyciu.

Ma wersję darmową, ale jest ona dość ograniczona. Dla bardziej wymagających użytkowników przygotowane zostały więc także dwa plany płatne. W zależności od swoich potrzeb możesz skorzystać z pakietów:

• Free – rozwiązanie darmowe. W jego ramach zyskujesz dostęp do:
  • 2-tygodniowy okres próbny dla wersji Pro,
  • 2000 uzupełnień kodu,
  • 50 wolnych zapytań do modeli premium;
• Pro – kosztuje 20 dolarów miesięcznie. Zapewnia:
  • nieograniczoną liczbę uzupełnień kodu,
  • nieograniczone wolne zapytania do modeli premium,
  • 10 zastosowań 01-mini dziennie;
• Business – kosztuje 40 dolarów miesięcznie za użytkownika. Za tę kwotę możesz liczyć na wszystko z pakietu Pro oraz:
  • wymuszenie trybu prywatności w całej organizacji,
  • scentralizowane rozliczanie zespołu,
  • panel administracyjny ze statystykami użytkowania,
  • logowanie jednokrotne SAML/OIDC.

Dwa główne minusy Cursora to jego cena oraz waga. Wersja darmowa jest dość okrojona z funkcji, przez co nie będzie przydatna dla każdego. Z drugiej strony pakiety płatne w dolarach są już nieco kosztowne. Dodatkowo oprogramowanie to jest dość obszerne. Po zainstalowaniu go na dysku zajmie wiele miejsca i pochłonie sporo zasobów. W dodatku rozbudowane funkcje AI i tak wymagają połączenia z internetem. Kwestię ceny można po części wyeliminować, używając własnych kluczy API do modeli językowych i płacąc bezpośrednio za zużyte tokeny.

3. Eclipse PDT (IDE)

Eclipse PDT jest kompleksowym środowiskiem programistycznym IDE, przeznaczonym dla programistów PHP. Wspiera przede wszystkim składnię tego właśnie języka. Jeśli jednak chcesz, możesz dodać do niego również inne. Wykorzystuje się do tego dedykowane pluginy. Stanowi integralną część ekosystemu Eclipse i umożliwia tworzenie aplikacji webowych.

Możesz pobrać go na urządzenia z Windowsem, Linuxem oraz macOS. Oferuje zarówno narzędzia do testowania, jak i podpowiedzi kodu IntelliSense. Zapewnia pracę z popularnymi frameworkami (choć czasem wymaga to dodatkowej konfiguracji). Ma wbudowany debugger Xdebug, a dodatkowo jest całkowicie darmowy. Działa na podstawie licencji EPL (Eclipse Public License). W praktyce oznacza to, że możesz wykorzystywać go zarówno do celów prywatnych, jak i komercyjnych.

Wśród najbardziej docenianych funkcji tego programu wymienić warto m.in.:

• refaktoryzację kodu,
• nawigację po kodzie,
• obsługę plików HTML, CSS i JavaScript w PHP,
• liczne integracje,
• obsługę zewnętrznych baz danych i serwerów,
• tworzenie makr i skrótów klawiszowych,
• personalizację interfejsu użytkownika.

Mianem głównej wady Eclipse PDT określiłbym jego ciężar. W porównaniu do popularnych edytorów jest on „zasobożerny”. Po jego rozbudowie i uzupełnieniu pluginami słabsze komputery mogą mieć problem z jego obsługą. Przez to (szczególnie w przypadku zaawansowanych opcji) może nie działać zbyt płynnie. Jego interfejs ponadto nie należy do najłatwiejszych w obsłudze. To zapewne przysporzy problemów szczególnie mniej doświadczonym programistom.

4. Apache NetBeans (IDE)

Apache NetBeans to otwarte środowisko programistyczne (IDE) o bardzo rozbudowanej formie. Zapewnia obsługę wielu języków programowania, w tym m.in.:

• Java,
• PHP,
• C/C++
• JavaScript,
• HTML,
• CSS.

Dzięki tej różnorodności jest wykorzystywany przez programistów z całego świata. Nie ma wersji przeglądarkowej. Korzystanie z niego wymaga umieszczenia go na dysku urządzenia. Działa na systemach Windows, macOS i Linux. Jest całkowicie darmowy, zarówno w przypadku wykorzystania prywatnego, jak i komercyjnego. Odpowiada za to licencja Apache License 2.0.

Jego wygląd nie należy do najnowocześniejszych i przywodzi na myśl rozwiązania sprzed lat. Mimo to jednak całkiem dobrze sprawdza się w praktyce. Ma dobrze przemyślany układ, dzięki czemu jest funkcjonalny i intuicyjny. Został wyposażony w takie funkcje, jak m.in.:

• debugowanie (integracja z Xdebug),
• podświetlenie składni i autouzupełnianie kodu,
• refaktoryzacja kodu,
• nawigacja po kodzie,
• automatyczne formatowanie,
• punkty przerwania,
• debugowanie aplikacji webowych w przeglądarce,
• wbudowany klient SQL,
• obsługa baz danych MySQL, Oracle i PostgreSQL,
• personalizacja interfejsu (dość ograniczona).

Powinien działać płynnie w przypadku nowszych sprzętów lub niewielu rozszerzeń. Zbyt duża liczba pluginów może natomiast prowadzić do delikatnych opóźnień. Dodatkowo zapewnia mniej pluginów niż choćby VS Code. To może stanowić ograniczenie dla najbardziej wymagających użytkowników.

5. CodeLobster (IDE)

CodeLobster IDE kojarzony jest głównie jako środowisko dla programistów Webowych. Oferuje zarówno wersje darmowe, jak i płatne. Dzięki temu na korzystanie z niego decydują się osoby o różnym stopniu zaawansowania. Jest dostępny na Windowsa, macOS oraz Linuxa, ale nie ma wersji przeglądarkowej. Konieczne jest zainstalowanie go na dysku urządzenia.

Domyślnie obsługuje PHP, CSS, HTML, JavaScript oraz szereg popularnych frameworków. Co ważne, zapewnia również dostęp do szeregu innych języków, ale część z nich wymaga wykupienia wersji płatnej (tak jest np. z TypeScript, Ruby czy Python). Podobnie jak wszystkie narzędzia tej klasy, pozwala na korzystanie z zewnętrznych pluginów. To rozszerza paletę jego możliwości, choć czasem również wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Wśród jego najważniejszych funkcji wymienić można m.in.:

• tworzenie makr (automatyzacja powtarzalnych czynności),
• uzupełnianie automatyczne IntelliSense,
• podświetlanie składni dla wielu języków,
• wbudowany PHP debugger (Xdebug),
• wykrywanie błędów i inspekcja kodu,
• wbudowany edytor SQL,
• możliwość łączenia z zewnętrznymi bazami danych,
• podgląd i edycję tabel,
• historię zmian i porównywanie kodu,
• konfigurowalne skróty.

Jak wspominałem, CodeLobster IDE ma wersję bezpłatną, ale oferuje też dostęp do pakietu rozszerzonego. W chwili tworzenia tego artykułu kosztuje on 59,95 dolarów rocznie i obejmuje:

• 3 aktywacje na dowolnych urządzeniach,
• rok bezpłatnych aktualizacji,
• kolejne przyszłe aktualizacje w cenie 10,95 dolarów na rok.

W ramach rozwiązania płatnego zyskujesz dostęp do sześciu sektorów premium:

1. Drupal, Joomla, WordPress, Magento,
2. Bootstrap, CakePHP, CodeIgniter, Symfony, Yii,
3. Laravel, Phalcon,
4. Smarty, Twig,
5. jQuery, AngularJS, BackboneJS, MeteorJS,
6. MySQL manager.

6. PHPStorm (IDE)

PHPStorm jest środowiskiem programistycznym (IDE) stworzonym przez zespół JetBrains. Od lat uważane jest za jedno z najlepszych rozwiązań na rynku. Cieszy się międzynarodowym uznaniem, zapewniając przede wszystkim wsparcie osobom pracującym w PHP.

Nie oznacza to jednak, że nie obsługuje również innych języków. Możesz skorzystać w nim też z HTML, CSS, JavaScript, TypeScript czy Node.js. Ponadto pozwala na integracje z bazami danych SQL oraz zapewnia ułatwienia dla konfiguracji projektów w XML, YAML oraz JSON.

Zainstalujesz go na urządzeniach z dowolnym systemem operacyjnym. Ma dobrze zaprojektowany interfejs, który jest całkiem estetyczny i łatwy w użyciu. Dobrze sprawdzi się dzięki temu zarówno dla doświadczonych, jak i początkujących programistów. Co więcej, oferuje funkcję Code With Me, pozwalającą na zdalną współpracę nad projektami.

Wykrywa błędy i oferuje podgląd wartości zmiennych w czasie rzeczywistym. Automatycznie uzupełnia tworzony kod oraz dysponuje dwoma wbudowanymi PHP debbugerami – Xdebug oraz Zend Debugger. Ponadto w jego ramach możesz liczyć na:

• liczne integracje,
• edytor SQL i wizualizację danych,
• graficzne porównanie wersji plików,
• wsparcie dla środowisk zdalnych (SSH, FTP i SFTP),
• profilowanie kodu PHP pod kątem optymalizacji wydajności aplikacji,
• możliwość instalowania wtyczek z JetBrains Marketplace,
• i wiele innych.

PHPStorm ma imponujące możliwości i listę funkcji, nie jest jednak rozwiązaniem darmowym. Bez opłat możesz skorzystać wyłącznie z jego wersji próbnej lub w ramach licencji specjalnej (np. dla studentów, nauczycieli, projektów open source czy organizacji non-profit). W przypadku zleceń komercyjnych do dyspozycji masz dwie opcje (obie gwarantują dostęp do całej platformy):

• PHPStorm do użytku indywidualnego – kosztuje 99 euro za pierwszy rok, 79 euro za drugi i 59 euro za trzeci;
• PHPStorm dla organizacji – kosztuje 249 euro za użytkownika na rok.

7. Adobe Dreamweaver

Adobe Dreamweaver jest częścią pakietu Adobe Creative Cloud. Jak zapewne już się więc domyślasz, oferuje „w standardzie” kapitalną integrację z innymi programami tego giganta. Świetnie współpracuje m.in. z Illustratorem czy Photoshopem. Choć firma ta jest mniej znana z roli twórcy edytora kodu, to akurat to narzędzie całkiem im się udało.

Jego głównym atutem jest dostęp zarówno do tradycyjnego edytora, jak i trybu wizualnego WYSIWYG. To technologia, której celem jest doprowadzenie do osiągnięcia optymalnych wyników w wersji strony opublikowanej i „zapleczowej”. Dzięki temu narzędzie to jest dobre nie tylko dla programistów, ale też projektantów witryn internetowych. Takiemu wykorzystaniu sprzyja również wbudowany edytor „przeciągnij i upuść” w trybie projektowania.

Jest dostępny w systemach Windows oraz macOS, a jego instalacja odbywa się przez autorski Adobe Creative Cloud. Ma dobrze zaprojektowany interfejs, który raczej nie powinien sprawić problemu nawet nowym użytkownikom. Co więcej, możesz dostosować go do swoich potrzeb, korzystając z gotowych układów pracy. To całkiem wygodne rozwiązanie, wspierające optymalizację i efektywność.

Wśród najważniejszych funkcji Adobe Dreamweaver wymienić można m.in.:

• obsługę języków wspierających frontend oraz backend (m.in. HTML, CSS, JavaScript, PHP, XML, JSON czy Bootstrap),
• edytor CSS z wizualnym dostosowywaniem stylów,
• podświetlenie składni i automatyczne uzupełnianie kodu,
• tryb projektowania,
• podział ekranu na kod i podgląd rzeczywisty,
• obsługę MariaDB i MySQL,
• podgląd na żywo na różnych urządzeniach,
• obsługę trybu responsywnego.

Co ważne, Adobe Dreamweaver nie jest rozwiązaniem darmowym. Możesz wypróbować go w ramach bezpłatnego okresu testowego, trwającego 30 dni. Po tym czasie jednak musisz z niego zrezygnować lub wybrać plan płatny dla użytkowników indywidualnych. Kosztuje 26,86 euro miesięcznie. Firmy niestety nie mają możliwości kupienia wyłącznie tego narzędzia. Jest ono dostępne wyłącznie w ramach pakietu „Wszystkie aplikacje” za 59,99 zł miesięcznie.

8. Sublime Text

Sublime Text do klasyczny edytor kodu, stworzony z myślą o miłośnikach minimalizmu. Jest bardzo szybki, oferuje ogrom możliwości, ale jednocześnie ma bardzo okrojoną formę. Raczej nie przypadnie do gustu miłośnikom narzędzi o nowoczesnym i krzykliwym wyglądzie. Jeśli jednak stawiasz na skuteczność i prostotę, może być to rozwiązanie dla Ciebie.

Zainstalujesz go na urządzeniach z Windowsem, Linuxem oraz macOS. Nie ma wersji przeglądarkowej. Zajmuje jednak na tyle mało miejsca i jest tak niewymagający, że poradzą sobie z nim nawet starsze komputery. Poznanie go i przyzwyczajenie się do jego obsługi może chwilę zająć. Gdy jednak nabierzesz już wprawy, jest duża szansa, że stanie się on Twoim partnerem w kodowaniu na lata.

Sublime Text wspiera przede wszystkim takie języki programowania, jak:

• PHP, Python, Ruby, C++, Java,
• HTML, CSS, JavaScript,
• Markdown, JSON, YAML, XML.

Przy pomocy wtyczek możesz jednak zdecydowanie rozbudować jego możliwości. Nadal nie będzie to imponujących rozmiarów IDE, ale powinien spełnić wymagania większości programistów. W dodatku ma bardzo wygodnego menadżera pakietów Package Control. To sprzyja instalacji pluginów, do czego wystarczy jedno kliknięcie.

Wśród jego najważniejszych funkcji wymienić można np.:

• podświetlenie składni,
• autouzupełnianie,
• wielokrotne kursory (możliwość edycji kilku linii jednocześnie),
• zaawansowany system wyszukiwania i zamiany,
• tryb bez rozpraszania (pełnoekranowy widok kodu),
• podział okna i edycja wieloplatformowa.

Niestety Sublime Text nie ma wbudowanego debuggera. Daleko mu też do bycia liderem we wsparciu dla PHP czy frameworków backendowych. Są to jego największe minusy, choć warto jeszcze wspomnieć o jednym, nieco mniejszym – reklamach. Edytor jest dostępny bezpłatnie, ale w tej wersji musisz liczyć się z powiadomieniami o możliwości kupna jego opcji płatnej. Taka licencja kosztuje 99 dolarów. W ramach tej opłaty możesz liczyć na 3 lata aktualizacji.

9. Notepad++

Notepad++ to w pełni darmowy edytor, który łączy w sobie minimalistyczną formę i dostęp do zaawansowanych funkcji. Cechuje go prostota obsługi i łatwość użycia, choć na pierwszy rzut oka może nie przekonać do siebie każdego.

Jest dostępny na systemy Windows, a jego plik instalacyjny ważny jedynie kilkanaście megabajtów. W dodatku za pomocą podstawowych emulatorów uruchomisz go też na Linuxie czy macOS. Do działania potrzebuje tak mało zasobów, że powinno poradzić sobie z nim praktycznie każde urządzenie. Nie należy do najnowocześniejszych, co widać po układzie okna. Mimo to jednak ma tak zwięzłą konstrukcję, że świetnie sprawdzi się do kodowania.

Jego główną zaletą jest rozbudowane wsparcie języków – obsługuje ich ponad 80. Zapewnia ponadto możliwość korzystania z jego poziomu z integracji z narzędziami zewnętrznymi. Odpowiada za to wbudowany Plugin Manager. Wśród jego najważniejszych funkcji wymienić można np.:

• podświetlanie składni,
• uzupełnianie kodu automatycznie,
• makrę (nagrywanie i odtwarzanie sekcji poleceń),
• zaawansowane wyszukiwanie i zamianę (RegEx),
• tryb wielu linii edycji,
• tryb ciemny.

Nie jest to narzędzie, po które większość osób sięgnie w pierwszej kolejności. Nie wygląda zbyt atrakcyjnie, a już sama jego strona internetowa robi wrażenie wyjętej z innej epoki. Jeśli jednak nie jesteś miłośnikiem nowoczesnych form, lubisz klimat „dawnego internetu”, a ponad wszystko cenisz funkcjonalność, to Notepad++ może Cię mile zaskoczyć.

10. Komodo IDE (IDE)

Komodo IDE to środowisko programistyczne rozwijane przez firmę ActiveState. Bazuje na darmowym edytorze kodu Komodo Edit. Dodano jednak do niego szereg funkcji, dzięki którym stał się pełnoprawnym IDE. Mowa tu m.in. o wbudowanym debugowaniu, refaktoryzacji, narzędziach dla zespołów programistycznych czy obsłudze kontroli wersji.

Jest dostępny na urządzenia z Windowsem, Linuxem oraz macOS. Pozwala na obsługę większości najpopularniejszych języków programowania, np.:

• JavaScript, TypeScript, Node.js,
• Go, Java, C, C++,
• Python, PHP, Perl, Ruby,
• HTML, CSS, XML,
• Markdown, YAML, JSON.

Ze względu na swoją rozbudowaną formę jest polecany zarówno do tworzenia aplikacji backendowych, jak i web developmentu oraz skryptów automatyzujących. Przystępna budowa i łatwość obsługi sprawiają z kolei, że jest polecany do pracy przy dużych i skomplikowanych projektach. Nie należy do rozwiązań najlżejszych, a ze względu na mnogość funkcji może sprawiać problemy początkującym użytkownikom. Mimo to jednak nadal stanowi jedną z ciekawszych ofert – nie tylko dla profesjonalistów.

Wśród jego najważniejszych funkcji wymienić można np.:

• podział ekranu,
• edycję wielu plików na raz,
• integrację z systemami kontroli wersji,
• inteligentne uzupełnianie kodu,
• zaawansowanego debuggera,
• podgląd na żywo dla CSS i HTML.

Dodatkowo dawniej Komodo IDE było edytorem płatnym. Aktualnie jednak twórcy pozwalają korzystać z niego bez żadnych opłat.

PHP IDE a edytor kodu – czym to się różni?

Jak zapewne zauważyłeś, w moim zestawieniu pojawiły się zarówno proste edytory kodu, jak i tzw. IDE. Nie każdy jednak wie, na czym polega różnica między tymi rozwiązaniami. Są one często ze sobą mylone, a ich nazwy (nie do końca słusznie) używane zamiennie. W praktyce są to bowiem dwa różne narzędzia, choć oba pozwalają na edycję kodu.

IDE (ang. Integrated Development Environment) to rozbudowane i zaawansowane środowisko programistyczne, a nie sam edytor kodu. Oczywiście możesz w nim bez problemu kodować aplikacje i strony internetowe, ale nie tylko. Oferuje bowiem również szereg innych rozwiązań dla programistów bardziej i mniej zaawansowanych. W większości przypadków jest to oprogramowanie, które będziesz musiał zainstalować na swoim komputerze. Czasem możesz też jednak trafić również na rozwiązania działające w przeglądarce. Zapewnia dostęp do tak przydatnych funkcji, jak np.:

• refaktoryzacja kodu (szybkie zmiany metod, nazw zmiennych i klas),
• autouzupełnianie kodu (np. automatyczne domykanie nawiasów),
• debugowanie (śledzi kod linijka po linijce, sprawdzając błędy),
• zintegrowany system kontroli wersji,
• obsługa frameworków,
• zaawansowana analiza kodu,
• funkcja autozapisu,
• wbudowany terminal (pozwala uruchamiać komendy bez opuszczania narzędzia).

Nawet najlepsze edytory są narzędziami z reguły znacznie prostszymi niż IDE. Umożliwiają kodowanie, ale mają bardziej okrojone funkcjonalności względem powyższych. Możesz tworzyć z ich pomocą strony internetowe i aplikacje, ale raczej będzie to dość uciążliwe. Sprawdzą się lepiej w przypadku wykorzystania hobbystycznego, dla początkujących programistów lub prawdziwych sympatyków minimalizmu. Najczęściej oferują głównie:

• kolorowanie składni,
• obsługę wielu języków programowania,
• możliwość instalacji rozszerzeń,
• szybkość działania i lekkość (wymagają znacznie mniej zasobów niż PHP IDE).

Zwróć uwagę na to, że najczęściej nie analizują kodu i nie mają wbudowanego debuggera. Ze względu na to znacznie większa odpowiedzialność podczas edytowania spoczywa na samym użytkowników. Niektórzy ich przedstawiciele są jednak już na tyle rozwinięci (np. VS Code), że zaczynają przypominać IDE.

Na co zwrócić uwagę, wybierając najlepsze narzędzie do pisania kodu?

Poszukując idealnego edytora kodu lub PHP IDE, musisz zwrócić uwagę na szereg funkcjonalności istotnych z perspektywy użytkownika. Są one kluczowe, bo mogą wpłynąć na Twoją przyszłą pracę, efektywność oraz oczywiście ostateczne efekty. Poniżej omówiłem kilka aspektów, które w tym kontekście odgrywają szczególnie istotną rolę.

Zintegrowane środowisko programistyczne vs podstawowe narzędzie do edycji kodu

Różnice i specyfikę zwykłych edytorów kodu oraz IDE omówiłem już wcześniej. Przyjrzyjmy się teraz więc temu, dla jakiego typu użytkowników są przeznaczone te dwa typy rozwiązań. Ostatecznie oba dłużą do kodowania, ale rolę tę odgrywają na zdecydowanie inne sposoby. Stosunkowo łatwo dzięki temu określić, który z nich sprawdzi się w konkretnej sytuacji.

Ze względu na tę charakterystykę, IDE zwykle dedykowany jest programistom pracującym nad potężnymi projektami. Oprogramowanie tego typu pozwala na obsługę różnych języków związanych z we developmentem. Daje znacznie większą swobodę i wygodę, a dzięki rozbudowanej palecie funkcjonalności zwiększa efektywność pracy. Czasem takie programy są płatne (szczególnie te najbardziej polecane), a ich ceny bywają dość wysokie. Sprawdzą się wśród osób, które:

• korzystają z frameworków,
• potrzebują debuggera,
• korzystają z licznych rozwiązań dodatkowych (Dockera, baz danych itd.),
• chcą korzystać z autouzupełniania kodu,
• lubią pracę w rozbudowanych i kompleksowych narzędziach.

Łatwym sposobem, by zniechęcić się do programowania, jest wybór zwykłego edytora kodu przy potężnych projektach. Tego typu rozwiązania sprawdzą się raczej w przypadku mniejszych inicjatyw. Z drugiej strony zapewniają niezwykłą wręcz prostotę użytkowania, co niektórzy programiści bardzo cenią. Możesz cieszyć się w nich większą swobodą i łatwiej dopasować je do siebie. Ponadto obsługują często większą ilość języków niż IDE dzięki mnogości pluginów. Są wybierane zwykle przez osoby, które:

• chcą zaoszczędzić miejsce i zasoby na komputerze,
• kodują w wielu językach,
• nie lubią rozbudowanych narzędzi z ogromem funkcji,
• doceniają minimalistyczne oprogramowania.

Paleta dostępnych języków programowania

Rzecz absolutnie najważniejsza, która powinna stanowić trzon podejmowanej decyzji. W pierwszej kolejności rozważ, do jakich języków programowania musisz mieć dostęp. To pozwoli Ci na wykonanie pierwszego „przesiewu” i określenie rozwiązań, które sprawdzą się w Twojej pracy.

Jak wspominałem, pod tym względem zazwyczaj większą swobodą cechują się zwykłe edytory kodu. Są uniwersalne i można w nich pisać niemalże w dowolnym języku. Co więcej, wiele z nich obsługuje dziesiątki rozszerzeń. Oferują również dowolny stos technologiczny, proponując wsparcie zarówno dla frontendu, jak i backendu.

Możliwości IDE są nieco bardziej ograniczone. Te programy zwykle są specjalizowane w konkretnych językach. Oczywiście nie ograniczają Cię wyłącznie do PHP. Proponują też m.in. HTML, CSS, JavaScript czy Python. Masz w nich jednak często dość ograniczoną swobodę.

Jeśli pracujesz głównie w podstawowych językach (PHP, JavaScript, C#, Java itd.) to IDE nie powinny mieć z tym większego problemu. W przypadku obsługi wielu rozmaitych języków (zwłaszcza mniej popularnych) konieczne może być sięgnięcie po darmowe lub płatne edytory kodu.

Prosty interfejs

Aspekt, który jest istotny zarówno przy edytorach kodów, jak i IDE. Choć pierwsze z wymienionych są synonimem prostoty, ich obsługa potrafi sprawiać problemy. Wynika to czasem z nieco przesadzonego minimalizmu, szkodzącego intuicyjności. Z drugiej strony rozbudowane środowiska potrafią z kolei być zbyt rozbudowane. Ich twórcy wdrażają tak wiele funkcji, że samo edytowanie staje się wyzwaniem.

Najważniejsze jest znalezienie narzędzia wspierającego pisanie kodu, a jednocześnie nierozpraszające podczas pracy. Interfejs powinien być czytelny, prosty i intuicyjny. Jednocześnie wskazane, by był estetyczny, ale zapewniał łatwy dostęp do przydatnych rozwiązań. To sprzyja optymalizacji pracy, poprawiając jej efektywność.

Najlepsze edytory i IDE pozwalają na dostosowanie interfejsu do własnych potrzeb. To opcja, na którą warto zwrócić uwagę, bo pozwoli Ci na przygotowanie platformy skrojonej idealnie dla siebie. Ułatwi to wyszukiwanie poszczególnych funkcji i obsługę narzędzia.

Nowe funkcjonalności i stały rozwój

IT jest jedną z najszybciej rozwijających się branż. Rynek zalewają nowe rozwiązania, a potrzeby klientów zmieniają się błyskawicznie. Edytory kodów muszą wpisywać się w ten trend i pozwalać programistom na coraz więcej.

Już nie wystarczy tylko kolorowanie składni czy podświetlanie fragmentów kodu. Dobre programy powinny iść o krok dalej i nadążać za potrzebami rynku. Wybierając odpowiednie narzędzie, upewnij się, że jest ono stale aktualizowane i rozwijane przez twórców. To bezpośrednio przełoży się na Twoją pracę, ale i ofertę, którą możesz przedstawiać potencjalnym klientom. W końcu czym lepsze narzędzie, tym więcej możliwości.

Ponadto zwróć uwagę na kwestie bezpieczeństwa. Jest to ważne w przypadku programów przeglądarkowych, ale i tych pobieranych na komputer. Wszystkie powinny oferować odpowiednią ochronę przed wyciekiem danych. W przeciwnym wypadku Twoje projekty mogłoby wpaść w niepowołane ręce. Warto przyjrzeć się również takim funkcjom, jak udostępnianie kodu czy nadawanie uprawnień innym osobom w teamie.

Podświetlanie składni i automatyczne uzupełnianie fragmentów kodu

Podświetlanie składni jest już standardem w przypadku większości narzędzi. Dzięki temu błyskawicznie możemy sprawdzić, czy nie popełniliśmy błędu, bez analizowania każdego znaku oddzielnie. Zbliżonym ułatwieniem jest autouzupełnianie kodu, np. poprzez dodawanie nawiasów. Oba te rozwiązania zdecydowanie przyśpieszają prace. Co natomiast najważniejsze, korzystanie z nich nie wymaga dodatkowego zaangażowania.

Zarówno podświetlanie składni, jak i autouzupełnianie kodu, znajdziesz w IDE oraz edytorach kodu. Działanie tych funkcji jednak nie zawsze jest idealne i może się różnić w przypadku poszczególnych narzędzi. Właśnie dlatego warto przed dokonaniem wyboru podejrzeć wygląd kodu i poczytać opinie użytkowników. Nikt, tak jak praktycy, nie wskaże potencjalnych problemów z działaniem danego oprogramowania.

Rozszerzenia i wtyczki

Korzystanie z rozszerzeń i wtyczek do narzędzi zewnętrznych zależy w znacznej mierze od oprogramowania, z którego zdecydujesz się korzystać. Zarówno IDE, jak i edytory kodu, obsługują różnego rodzaju pluginy. Wiele zależy jednak od konkretnego rozwiązania oraz Twoich potrzeb.

IDE najczęściej oferują bardziej ograniczony dostęp do wtyczek. Wynika to z ich rozbudowanego charakteru i kompleksowej obsługi. Pozwalają na integracje przede wszystkim z narzędziami związanymi z PHP oraz web developmentem. W ten sposób często można też dodawać do nich wsparcie innych języków. Nie jest to jednak tak łatwe, jak w przypadku najlepszych edytorów.

Ze względu na swoją okrojoną budowę i mniejszą ilość wbudowanych funkcji edytory kodu zwykle zapewniają dostęp do imponującej liczby wtyczek. Możesz je w ten sposób bardzo elastycznie dopasowywać do własnych potrzeb. Pluginy są łatwe w instalacji i użyciu, przez to jednak samodzielnie musisz „dostosować” narzędzie do własnych potrzeb.

Podgląd wizualny stron i aplikacji w przeglądarce w czasie rzeczywistym

Podgląd tworzonej strony internetowej czy aplikacji na żywo to jedna z najbardziej pożądanych funkcji. Dzięki niej, jako programista, nie musisz odrywać się od pracy, by widzieć efekt tworzonego kodu. To przyśpiesza działanie i usprawnia cały proces, zapewniając maksymalną wygodę. Niestety jednak nie każde narzędzie na rynku oferuje taką możliwość, warto więc zwrócić na nią uwagę.

Funkcję tę znajdziesz zarówno w niektórych IDE, jak i edytorach kodu. W przypadku tych pierwszych bywa natomiast wygodniejsza w obsłudze. Często jest wbudowana i dobrze zaprojektowana. Co więcej, dostęp do niej nie wymaga podejmowania żadnych dodatkowych działań.

W zwykłych edytorach funkcjonuje to nieco inaczej. Zazwyczaj podgląd dostępny jest tylko za pomocą integracji i wtyczek. To nieco komplikuje kwestię wdrożenia tej funkcji, nadal jednak przynosi satysfakcjonujące efekty. W podobny sposób działa także automatyczne odświeżanie strony.

Dostosowanie do systemów operacyjnych

Ten aspekt jest podstawą w przypadku praktycznie każdego typu oprogramowania. Zawsze należy upewnić się, że dane rozwiązanie będzie działało na sprzęcie, z którego korzystasz. Zdarzają się programy dedykowane dla systemów iOS (komputerów mac), rozwiązań z Windowsem czy Linux. Większość jednak na szczęście ma kilka dostępnych wersji, co pozwala im na zachowanie uniwersalności.

Pod tym względem oczywiście najwygodniejsze będą edytor i IDE w wersji przeglądarkowej. Dla nich nie ma znaczenia, czy odpalasz je na komputerach mac, Windowsie czy Linux. Wszędzie działają tak samo, choć miewają czasem pewne ograniczenia względem programu, w którym je otworzysz. Jak pokazuje moje zestawienie, nie ma ich jednak zbyt wiele i nie są zbyt popularne.

Zdarza się, że edytory pierwotnie tworzone dla jednego systemu operacyjnego, dopiero po czasie zostały „dostosowane” do innego. W takim przypadku warto przyjrzeć się liście dostępnych funkcji dla konkretnego środowiska. Zdarza się bowiem, że niektóre opcje, polecenia czy skróty dotyczą tylko określonego systemu. W pozostałych natomiast może ich nie być, co odbije się na funkcjonalności danego rozwiązania.

Aktywna społeczność

Najpopularniejsze edytory generują wokół siebie naprawdę aktywną społeczność. Atutem tego jest możliwość zwrócenia się o pomoc i poradę do innych, doświadczonych użytkowników. Często też taka integracja pozytywnie wpływa na rozwój narzędzia. Praktycy są w stanie wywierać presję na twórcach, by Ci wdrażali nowe, przydatne rozwiązania. Zmniejsza to też ryzyko ewentualnych problemów z dalszym wspieraniem platformy, co wiązałoby się z nieprzyjemną koniecznością ponownego wyszukiwania nowego miejsca.

Wsparcie techniczne

Nie jest wymagane przez wszystkich programistów, a wiele osób nawet o nim nie myśli podczas wybierania edytora. Często okazuje się potrzebne dopiero w przypadku wystąpienia kłopotów, gdy na ewentualną zmianę jest już za późno. Niestety nie jest dostępne w przypadku wszystkich programów. Często pozostaje również domeną rozwiązań płatnych.

Jeśli wsparcie techniczne jest dla Ciebie istotne, zwróć w jego kontekście szczególną uwagę na takie kwestie, jak np.:

• dostęp do dokumentacji,
• tutoriale, samouczki i instrukcje tworzone przez twórców,
• dostępne kursy online,
• instrukcje dotyczące nowych narzędzi,
• język supportu,
• godziny działania pomocy technicznej,
• kontakt awaryjny w nagłych sytuacjach,
• oficjalny system zgłoszeń.

Cena

Ostatnia, choć bez wątpienia bardzo istotna, kwestia. Zarówno klasyczne edytory, jak i IDE, mają wersje darmowe i płatne. Najczęściej te, za które nie trzeba płacić, obarczone są pewnymi ograniczeniami. Czasem mają mniej funkcji lub konieczne jest wdrażanie w nich licznych wtyczek. Zapewniają jednak przy tym więcej swobody. Wysokie stawki z kolei nie zawsze idą w parze z jakością. Zwykle kroczą za nimi jednak naprawdę rozbudowane struktury, zapewniające ogrom możliwości.

Często edytory są tańsze lub nawet oferowane zupełnie bezpłatnie. Właśnie dlatego są pierwszym wyborem do projektów hobbystycznych i niekomercyjnych. Co więcej, niektóre z nich – mimo posiadania płatnej wersji – umożliwiają darmowy dostęp. Wymagać to może jednak np. akceptacji reklam. Z drugiej strony niektóre pluginy do nich bywają dodatkowo płatne, co może odbić się na kosztach korzystania.

Zdarzają się bezpłatne IDE, ale zwykle raczej wymagają przynajmniej niewielkiej opłaty. Niektóre udostępniają użytkownikom kilka wersji cenowych do wyboru. W zależności od stawki różnią się dostępnymi funkcjami i poziomem rozbudowy narzędzia. W przypadku najpotężniejszych rozwiązań koszty bywają bardzo wysokie. Dla mniej wymagających użytkowników jednak pozostają pakiety bezpłatne i najtańsze. Mają ograniczone możliwości, ale nie kosztują fortuny.

Płatny vs darmowy edytor kodu. Co wybrać?

Zarówno płatne, jak i darmowe edytory kodu, mają swoje zalety. Przede wszystkim:

• z rozwiązań płatnych powinny skorzystać osoby potrzebujące zaawansowanych funkcji, którym pozwala na to budżet;
• z rozwiązań darmowych powinny skorzystać osoby, którym ich funkcje wystarczają i nie chcą przepłacać.

Musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, w której grupie jesteś. Podczas wyszukiwania edytora idealnego polecam najpierw sprawdzić możliwości wersji darmowych. Po co od razu przepłacać, skoro może okazać się, że bezpłatne opcje spełniają Twoje wymagania? Dopiero gdy okaże się, że potrzebujesz czegoś bardziej zaawansowanego, ustal akceptowalny budżet. W jego ramach możesz szukać nowego programu, w którym możliwe będzie swobodne tworzenie kodu.

Darmowe edytory wybierają najczęściej osoby:

• hobbystycznie zajmujące się kodowaniem,
• rozpoczynające naukę kodowania,
• kodujące zawodowo jedynie w podstawowym i ograniczonym zakresie,
• niewymagające zaawansowanych funkcji.

Płatne edytory sprawdzają się w przypadku osób:

• zawodowo pracujących jako programiści,
• pracujących nad potężnymi projektami,
• wykorzystujących zaawansowane funkcje i technologie,
• oczekujących pełnego wsparcia technicznego.

Zwykły notatnik, prosty edytor tekstu czy potężne narzędzie do tworzenia stron internetowych?

Teoretycznie nawet zwykły notatnik może służyć do napisania kodu strony WWW czy aplikacji. Dedykowane edytory są jednak znacznie wygodniejsze w użyciu, a IDE to wręcz prawdziwe maszyny stworzone dla programistów. Czy da się wobec tego jednoznacznie określić, która z tych opcji będzie dla Ciebie najlepsza? Niestety nie, bo każda sytuacja jest inna i wszystko zależy od Twoich potrzeb i preferencji.

Programujesz hobbystycznie wyłącznie w podstawowych językach, takich jak HTML, CSS, Python i Java? W takim przypadku zapewne nie będziesz mieć potrzeby sięgania po najbardziej zaawansowane, drogie platformy. Jeśli jednak korzystasz również z innych języków, potrzebujesz zaawansowanych opcji lub pracujesz nad naprawdę potężnym projektem, inwestycja w rozbudowane narzędzie może okazać się konieczna. Oceń swoje potrzeby, określ budżet, i wypróbuj różne rozwiązania dostępne na rynku. To ułatwi Ci wybranie z mojego rankingu tego edytora kodów lub UDE, który będzie dla Ciebie najlepszy.